Επιστήμονες θέτουν υπό αμφισβήτηση την θεωρία σχηματισμού των παγετώνων της Ανταρκτικής

 
Ημερομηνία: 30 Ιανουαρίου 2014
 
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΘΕΤΟΥΝ ΥΠΟ ΑΜΦΙΣΒΗΤΗΣΗ ΤΗΝ ΘΕΩΡΙΑ ΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΠΑΓΕΤΩΝ ΤΗΣ ΑΝΤΑΡΚΤΙΚΗΣ
 
Μια ομάδα Αμερικανών και Βρετανών επιστημόνων βρήκε γεωλογικά στοιχεία που δημιουργούν αμφιβολίες σχετικά με μια από τις συμβατικές εξηγήσεις για τον τρόπο σχηματισμού των πάγων της Ανταρκτικής.
 

Ο Ian Dalziel, ερευνητής καθηγητής στο Ινστιτούτο Γεωφυσικής Austin του πανεπιστημίου του Texas και καθηγητής στη Σχολή Γεωεπιστημών Jackson, και οι συνεργάτες του δημοσιεύουν τα ευρήματα τους στην ηλεκτρονική έκδοση του περιοδικού Γεωλογίας.  
 
Το ρεύμα της Ανταρκτικής (ACC), ένα ωκεάνιο ρεύμα που ρέει δεξιόστροφα γύρω από ολόκληρη την ήπειρο, αποκόπτει την Ανταρκτική από τα θερμότερα ύδατα των ωκεανών βορειότερα, βοηθώντας με αυτόν το τρόπο στην διατήρηση του παγετωνικού καλύμματος. Για αρκετές δεκαετίες, οι επιστήμονες πίστευαν ότι η εμφάνιση του ACC έπαιξε κρίσιμο ρόλο στην δημιουργία των παγετώνων στην Ανταρκτική 34 περίπου εκατομμύρια χρόνια πριν.
 
Τώρα όμως, δείγματα πετρωμάτων από την θάλασσα της Σκωτίας (Scotia Sea) κοντά στην Ανταρκτική, αποκαλύπτουν τα απομεινάρια ενός ηφαιστειακού τόξου που σχηματίστηκε κάποια στιγμή πριν από 28 εκατομμύρια χρόνια και μπορεί να μπλόκαρε τον σχηματισμό του ACC μέχρι και πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια. Ως εκ τούτου, η έναρξη του ACC δεν μπορεί να σχετίζεται με τον αρχικό σχηματισμό των παγετώνων της Ανταρκτικής, αλλά μάλλον στην μετάβαση του πλανήτη σε μια κατά πολύ ψυχρότερη κατάσταση.
 
"Αν είχατε καταπλεύσει στην θάλασσα της Σκωτίας πριν από 25 εκατομμύρια χρόνια, θα μπορούσατε να δείτε ένα σύμπλεγμα ηφαιστείων να υψώνονται πάνω από το νερό», λέει ο Dalziel. "Θα έμοιαζαν με το σύγχρονο ηφαιστειακό τόξο των νήσων South Sandwich προς τα ανατολικά».
 
Χρησιμοποιώντας ένα σόναρ με σκοπό την χαρτογράφηση του ανάγλυφου του πυθμένα, η ομάδα εντόπισε πυθμενικές εξάρσεις στην θάλασσα της Σκωτίας. Στις εξάρσεις αυτές ανακάλυψαν ηφαιστειακά πετρώματα και ιζήματα που είχαν δημιουργηθεί από την αποσάθρωση ηφαιστειακών αποθέσεων. Αυτά τα δείγματα διέφεραν από τις συνήθεις ωκεάνιες ηφαιστειακές αποθέσεις ενώ είναι γεωχημικά ταυτόσημα με τις αποθέσεις του ενεργού ηφαιστειακού τόξου των νήσων Sandwich το οποίο αποτελεί εμπόδιο για το ACC, εκτρέποντάς το προς τον βορρά.
 
Χρησιμοποιώντας μια τεχνική χρονολόγησης με χρήση ισοτόπων του αργού, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα δείγματα κυμαίνονται σε ηλικία από 12 έως 28 εκατομμύρια χρόνια. Η ομάδα ερμήνευσε τα αποτελέσματα αυτά ως απόδειξη ότι ένα αρχαίο ηφαιστειακό τόξο - που αναφέρεται ως το πρωταρχικό ηφαιστειακό τόξο South Sandwich (ASSA) - ήταν ενεργό εκείνη την περίοδο στην περιοχή. Επειδή τα δείγματα ελήφθησαν από τη σημερινή επιφάνεια του πυθμένα και το ηφαιστειακό υλικό συσσωρεύεται από κάτω προς τα πάνω, οι ερευνητές συμπέραναν ότι πολύ αρχαιότερο ηφαιστειακό υλικό βρίσκεται βαθύτερα.
 
Σε συνδυασμό με μοντέλα που δείχνουν τον τρόπο με τον οποίο βυθίζεται ο πυθμένας κάθετα με το πέρασμα του χρόνου, η ομάδα υπέθεσε ότι το ASSA αρχικά ανυψωνόταν πάνω από το επίπεδο της θάλασσας και μπλόκαρε τα βαθιά ωκεάνια ρεύματα, όπως το ACC.
 
Δύο ακόμα ενδείξεις υποστηρίζουν την άποψη πως το ACC δεν υπήρχε μέχρι πριν από 12 εκατομμύρια χρόνια. Η βόρεια Ανταρκτική Χερσόνησος και η νότια Παταγονία δεν είχαν παγετώνες μέχρι πριν από περίπου 12 εκατομμύρια χρόνια ενώ ορισμένα είδη μικροσκοπικών πλασμάτων που ονομάζονται δινομαστιγωτά και ευδοκιμούν στα ψυχρά πολικά ύδατα άρχισαν να εμφανίζονται στα ιζήματα της νοτιοδυτικής Αφρικής πριν από περίπου 11,1 εκατομμύρια χρόνια υποδηλώνοντας την άφιξη ψυχρότερου νερού στο τμήμα αυτό του Ατλαντικού Ωκεανού εκείνη την περίοδο.
 
Πηγή: ScienceDaily.com
Μετάφραση: YouWeather

 

Ημ/νία καταχώρησης: 30/1/2014